de schilder vertelt

Chambre d’Hôtes

In deze column wil ik graag wat delen over mijn zoektocht naar de juiste Chambre d’Hôtes. Omdat ik er met cliënten een week wilde verblijven en kunnen werken. Tijdens de zoektocht kwam ik aardig wat voor- en nadelen tegen, die voor iedere bezoeker, eigenaar of (ver)koper kunnen gelden. 

Vanaf 1986 ging ik als managementcoach regelmatig met cliënten een paar dagen weg, de hei op. Eerst met management- en directieteams, later met individuele (management)cliënten. Was ik eerst nog het meest in Nederland, na een paar jaar ontdekte ik, aangemoedigd door de vraag van een vliegtuigmaatschappij, dat verblijven van een week in het buitenland vaak goedkoper en heel veel beter waren. 

Vanaf 1998 nam ik individuele cliënten, die elkaar niet kenden, in groepjes van twee tot vier deelnemers mee naar de Franse Ardennen en later ook naar Turkije. Dat laatste doe ik nu al 5 jaar niet meer, én omdat de organisaties achter de cliënten het niet verantwoord vinden én omdat ik me niet meer helemaal ‘senang’ meer in Turkije voel.

Om in de juiste Chambre d’Hôtes (vanaf nu CdH) terecht te komen, maakte ik samen met een collega een lijst van mogelijk te bezoeken en verkennen adressen op. Allemaal gegroepeerd ongeveer 40 kilometer rond Signy l‘Abbaye. We trokken er enkele weken voor uit. Zo’n 30 adressen op de lijst. Vanuit een centrale plaats, een CdH, bezochten we eerst de plaatsen waar een CdH gevestigd was, bekeken de buitenkant van het verblijf en streepten het dan aan of door. In ieder geval moest de eigenaar vijf kamers (het maximum toegestaan) ter beschikking hebben; het liefst met een reservekamer. Bovendien moest er elke avond een Table d’Hôtes beschikbaar zijn. En heel belangrijk .. een werkkamer of een ruimte waar we in de ochtend rond een tafel met de groep aan het werk konden.

De lijst slonk meer en meer. Van invloed op de lijst was bijvoorbeeld of de eigenaren Frans waren of minimaal volgens de Franse gebruiken leefden. En of ze zelf mee aten aan tafel, om zo mijn cliënten uit te nodigen zich aan te passen en niet alleen Nederlands te spreken. Ik wilde ook niet om 6 (18.00) uur aan tafel. Dan was de middag te kort. En het paste niet in het schema, omdat we buiten de deur gingen lunchen en dat wel eens uitliep tot rond een uur of drie. Als je je cliënten mee neemt naar het buitenland, in dit geval Frankrijk, dan is het niet de bedoeling dat ze op een Nederlandse tijd eten en bij wijze van spreken boerenkool voorgeschoteld krijgen. Ook een typische Franse apéro (met filosofische beschouwingen) had mijn voorkeur. 

Tijdens onze zoektocht kwamen we in een CdH waarvan de eigenaar een oud-slager was. De kamers lagen langs een rechte gang, allemaal hetzelfde en redelijk kaal (en goedkoop) aangekleed. In het midden van het huis was een hoge kamer, de oude wagenschuur, waarin een biljart stond als tafel om aan te eten. Er lag een houten plaat op met een kleed, maar toen we aan tafel gingen zitten, om 19.00 uur, viel het me gelijk op dat je dan nog net met je kin boven de tafelrand uitkomt. Het aperitief kwam aan tafel, een vruchtendrankje. Ik vroeg of er tijdens het eten wijn geschonken werd. Dat viel tegen, ze waren van een soort ‘blauwe knoop’. Tja, dat stond niet in de beschrijving, want anders hadden we het gelijk doorgestreept. Toen na het simpele voorgerecht het hoofdgerecht op tafel kwam, konden we gelijk constateren dat het een slager was. Een schnitzel zo groot als een schoenzool en als rauw vlees waarschijnlijk een prijswinnaar, maar op het bord net zo taai als de schoenzool die ik als voorbeeld noemde. De sperzieboontjes waren nog net niet moes geworden. Het dessert was een kant en klaar cupje pudding. Nou, dan ben je, ondanks de wat langere gesprekken toch om 19.45 uur weer van tafel. We zijn naar onze kamers gegaan en hebben daar nog genoten van een glas whisky. Ik had het toen altijd al bij me, niet omdat ik persé alcohol wil, maar het wel lekker vind rond het eten. Je snapt dat dit adres gelijk van de lijst ging. Ik schatte de omslag van het diner op 5 maal.

Een andere keer kwamen we bij een prachtig huis, een oude longère. We zijn er een aantal keren geweest. Ze hadden 3 kamers, maar ook 2 kleine gîtes. Eigenlijk meerpersoons kamers. Ook op de verdieping, maar het was goed te doen. Hij was broodbakker geweest in Charleville-Mézières en zij was bedrijfsleidster geweest in één van zijn winkels. Ze waren na een zwaar ongeluk samen uiteindelijk dit pension begonnen.

Er was een eetkamer, maar ze aten zelf niet mee. De kamer was ook niet groot genoeg om in te werken. Dus ik miste vooral de Franse sfeer. In de ochtend was het ontbijt subliem; de bakker bakte nog steeds zijn brood. Als we wijn bij het eten wilden hebben, dan moesten we dat vooraf zeggen, dan kochten ze die. Dan mochten we voor de fles die we bij de supermarché voor € 4,50 zagen staan € 15,00 betalen.

De buren hadden een echte gîte, met 2 slaapkamers en een grote woonkamer met open haard en een goede keuken. Die hebben we er een volgende keer bij gehuurd, zodat wij als begeleiders onze eigen ruimtes hadden, we in de ochtend in de woonkamer of buiten in de tuin konden werken en ’s avonds zelf eten konden maken. Een extra bezigheid samen met onze cliënten. De meerprijs voor de gîte werd ruim gecompenseerd door de maaltijden die we zelf maakten. 

De CdH waar ik uiteindelijk meer dan 20 jaar kom is van een oud-onderwijzers echtpaar. Ze stonden samen voor de klas in het dorpsschooltje. Toen hij de laatste klas had, omdat er steeds minder jeugd was, is zij gaan lesgeven aan beginnende koks. Nadat echt de laatste leerling vertrokken was, zijn ze een pension begonnen, in het huis waar hun 4 kinderen groot waren geworden. Ze hoefden dus maar één kamer extra in te richten als gastenkamer. Elke kamer had eigen sanitair. Er was een grote eetkamer, een enorme ruimte (de oude potstal, dus dieper gelegen) als zitkamer en apéro ruimte en een mooie grote serre (je m’excuse, verande, en français) waar we konden werken. Hij maakte zijn eigen aperitiefdranken, zoals notenwijn en een soort Calvados en zij kookte de sterren van de hemel. De keren dat ik met minder dan 4 cliënten was konden we mee krijgen dat zelfs Engelsen een half jaar vooraf reserveerden vanwege het eten. We hebben er internationale gesprekken gevoerd en het avondeten duurde tot vaak na elven. Toen ze vrienden waren geworden, na een paar jaar van bezoeken, heb ik haar gezegd dat de prijs voor het diner, inclusief de vele drank die geschonken werd, te laag was.

Wat hebben we er vaak kunnen genieten. Een terrein waar we konden werken. Op een oude gravel tennisbaan konden we petangues spelen. We hebben zelfs een keer een serre gebouwd (ja, een kas) voor de bio-tomaten, met een projectleider uit de bouw, die als cliënt meeging. Een enorme groentetuin, alles biologisch. Toen we later een vriend van de eigenaren bezochten, zij had als 3e generatie een hotel/restaurant en hij was boer, ontdekten we dat al het vlees dat we in de CdH aten, ook biologisch was. 

Vanuit deze CdH maakten we veel coachweken. Omdat de eigenaren snapten dat onze cliënten niet voor vakantie kwamen. Omdat ze met ons meedachten en flexibel waren. Maar ook omdat ze zichzelf bleven. Ze verstonden best wel redelijk Nederlands, omdat ze allebei ook Duits spraken. Maar ik had hen gevraagd alleen maar Frans te spreken en hooguit ter verduidelijking Engels of Nederlands.

In de ochtend konden we aan het werk en konden we zelf in de werkruimte koffie en thee maken. We kregen in het begin advies over te bezoeken musea, markten, bezienswaardigheden, wandelroutes, enzovoort.

Rond midi vertrokken we dan voor de middagactiviteiten. Eerst de lunch; elke middag in een andere plaats. En dan naar onze activiteit, om het ochtend programma te verwerken. Vast programma onderdeel was een bezoek aan Reims. De lunch altijd in ‘Café du Palais’, tegenover het Palais de Justice (https://www.cafedupalais.fr – zie de foto) met zijn prachtige en gekke aankleding en zijn eigenaren uit de Alsace (een aanrader, vanaf 17.00 uur champagnebar). Een proeverij bij een champagnehuis (het oude Maxim’s, nu Martell) en uiteraard een bezoek aan de kathedraal, met de ramen van Chagall.

Ook een vast onderdeel was een bezoek aan het Musée de la forêt in Renwez. Oude bosbouwmachines en –gereedschappen langs een wandeling door het bos. In de omgeving van Renwez vind je ook het Lac des Veilles Forges, bij Mazures. Een grote camping, maar ook een beveiligd strand en voldoende restaurantjes. Er kan gesurfd en gezeild worden. 

Binnenkort ga ik weer voor een coachweek naar Frankrijk, tenminste, als we niet teveel beperkt worden door Corona. 

Verschillende toeristische verhuurbedrijven heb ik mogen coachen of adviseren. Ik zie er verschillende te koop staan. Vanochtend viel me weer op dat iemand de Table d’Hôtes als USP (marketingterm, Unique Selling Point) aanbood binnen de verkoop. Dat moet je dan nog wel als nieuwe koper waar maken. Een Michelinster kun je ook niet mee-verkopen.

Zo vaak valt me op dat de eigenaren hun eigen ‘feestje’ vieren. Niets mis mee, maar sluit het aan bij het feestje dat je klanten verwachten? Als je graag vegetarisch kookt en eet, vergeet het dan niet te vermelden op je website. Als je de gereserveerde kamer inruilt voor een andere, omdat de oorspronkelijke kamer geschikt is voor bijvoorbeeld meer personen dan twee, laat het je gasten weten. Als je ontbijt pas om 09.30 geserveerd kan worden, laat het weten. Er zijn gasten op doorreis (of aan het werk) en die willen misschien wel om 9 uur weg. Zo zijn er heel veel zaken waar je op moet/mag letten.

Een CdH die verbeterd wordt is wat anders dan een huis wat nog midden in de verbouw is. Een grote schuur, die geschikt te maken is, is vaak geen USP. Dan moet er geïnvesteerd worden, in plaats van omzet maken. En heel belangrijk, half af bestaat niet; het is niet af. Een CdH met 2 kamers is vaak evenveel werk als één met 5. En ik sta liever voor 10 mensen vroeg op voor het ontbijt dan voor 2. 

Mocht je een keer willen sparren over je bedrijf? Stuur me een PB; ik ben met pensioen en vind het leuk wanneer mensen ondernemen. 

Binnenkort schrijf ik een column over “Waarom Fransen zo verschillen van Nederlanders”. Geniet van deze aflevering.